Amsterdam, wie maakt de stad van morgen, en van wie is de bodem?
Ontwerpers van de gemeente Amsterdam hebben in 2020 een nieuwe manier ontwikkeld om samen te werken aan de openbare ruimte in de stad. Ze realiseerden zich hoezeer een biodiverse en toekomstbestendige stad afhankelijk is van een vitale bodem. In de Integrale Ontwerpmethode Openbare Ruimte (IOOR) wordt het belang van een gezonde bodem voorop gesteld. De aanpak verbindt ontwerpen voor de stad met beleid en praktijk, en stimuleert duurzame keuzes voor de lange termijn.
De nieuwe ontwerpmethode scheelt werk en veel geld door vanaf het begin samen te werken met alle partijen die iets te doen hebben in de bodem van een bepaald gebied. Dat zijn er veel. De stad verdicht en nieuwe technologie vraagt om plek in de nu al overvolle bodem.
Rond 1850 begon de stad met het aanleggen van kabels en leidingen in de ondergrond. En inmiddels in het er een wild westen. Er waren geen regels voor het werken in de bodem. De straten werden om de haverklap opengebroken. Als er iets moest worden opgehoogd of dichtgegooid gebeurde dat met dood zand. Pas in 2017 is er een begin gemaakt om gegevens over de Nederlandse ondergrond te verzamelen en toegankelijk te maken. En er bewuster mee om te gaan.
Hoe kunnen we ons bewust worden en verbonden voelen met het bodemleven onder onze voeten?
De kleigrond wordt opgespoten voor nieuwbouw van distributiehallen.
....en dat terwijl juist deze grond super vruchtbaar en productief is.
In de Lutkemeerpolder, komen bewoners op voor het behoud van biologische landbouwgrond. Terwijl de gemeente inzet op grondexploitatie, vragen burgers: wat is écht duurzaam? Hier botst de lange termijn-visie met korte termijn belangen. Bewoners, verenigd in Voedselpark Amsterdam, pleiten voor biodiversiteit, gezonde lucht en voedselzekerheid voor de stad, terwijl de gemeente economische belangen voorop stelt en de schaarse grond van de hand doet aan buitenlandse projectontwikkelaars die investeren in grootschalige distributiecentra.
Voorjaar 2024 kwamen gemeente en Voedselpark Amsterdam bijeen voor een Joint Fact Finding (JFF). Dat is een methode van feitenonderzoek die de verschillende partijen samen uitvoeren. Deze methode wordt ingezet om conflicten over feiten en onderzoek te voorkomen. Het doel is om te komen tot gedeelde en geaccepteerde kennis zodat betere beleidskeuzes gemaakt kunnen worden. De uitkomsten van de Joint Fact Finding zijn benut om de gemeenteraad te voorzien van informatie om tot besluitvorming te komen.
Wie heeft zeggenschap over de ruimte? En wiens toekomst telt?
Grote distributiehallen op vruchtbare grond
Klimaatburgemeester Iris Poels loopt maandelijks met bewoners en geïnteresseerden een ommetje door de polder.
Ontwerper Joyce van den Berg ontwikkelde de IOOR waarmee de straat veel minder vaak open hoeft en de bodem met rust gelaten wordt.
reactie over deze aflevering / reviews