Inspiratie- en dialoogdossier Nederland van Binnen
De documentaireserie Nederland van Binnen laat zien hoe democratie zich niet alleen afspeelt in vergaderzalen, maar juist in de alledaagse praktijk: in buurthuizen, aan keukentafels, tijdens protesten en in ontmoetingen tussen bewoners en overheid. Het inspiratie- en dialoogdossier is ontwikkeld om deze verhalen te benutten als vliegwiel voor reflectie en actie. Zo hopen we bestuurders, raadsleden, ambtenaren en betrokken bewoners te ondersteunen om hun rol in de alledaagse democratie te versterken.
relaties en eigenaarschap binnen de alledaagse democratie
De alledaagse democratie is geen abstract systeem, maar een gedeelde praktijk van samenleven en beslissingen nemen. Ze ontstaat in relaties: hoe we luisteren, ruimte maken, verschil verdragen en samen handelen. Die relaties worden gevormd door de manier waarop burgers elkaar ontmoeten, hoe gemeenschappen zich organiseren en hoe ‘de overheid’, in al haar vormen en verschijningen, daarbinnen handelt. Het vormgeven van die ontmoetingen is dus ook werken aan het vormgeven van onze democratie.
Met het dialoogdossier onderzoeken we aan de hand van vier thema’s hoe we de alledaagse democratie kunnen versterken. We gebruiken fragmenten uit de serie Nederland van Binnen als spiegel en gespreksstarter. Zo maken we zichtbaar wat goed gaat, waar het schuurt en wat we samen anders kunnen doen.
De alledaagse democratie is van ons allemaal. Ze ontstaat niet in regels, maar in relaties. In hoe we luisteren, ruimte maken, verschil verdragen en samen handelen.
Kenmerken van de alledaagse democratie
- Relationeel: alledaagse democratie ontstaat in contact, niet op papier;
- Ervaringsgericht: geworteld in wat mensen meemaken, voelen en nodig hebben;
- Gelaagd: verweven met macht, ongelijkheid, geschiedenis en emoties;
- Kwetsbaar én krachtig: gevoelig voor verstoring, maar bron van vertrouwen en veerkracht; vraagt om zorg en onderhoud;
- Altijd in beweging: geen eindtoestand, maar een dynamisch proces van aanpassen, afstemmen en verbinden.
Practische informatie
Het dossier met werkbladen biedt een set inspirerende materialen waarmee deelnemers individueel of in groepen aan de slag kunnen. Iedere aflevering heeft een werkblad met reflectievragen, werkvormen en een koppeling met specifieke fragmenten. Bedoeld voor groepen met gespreksleiders, gericht op dialoog en leren van elkaar. De materialen zijn flexibel inzetbaar: in gemeentelijke teams, raadsbijeenkomsten, bewonersoverleggen of gemengde groepen. In het dossier zijn ook individuele reflectievragen opgenomen, voor persoonlijke verdieping en bewustwording.
Je kunt hier het dossier in zijn geheel downloaden of het werkblad bij een specifieke aflevering.
Als je een bijeenkomst wil organiseren en een aflevering wil vertonen kun je een downloadlink opvragen via link Het gedownloade bestand van de aflevering correspondeert met de aangegeven fragmenten in het werkblad.

Heerlen-Vrieheide | Zaadje voor de Buurt
Thema's
meervoudige werkelijkheden:
Hoe overbrug je de kloof tussen systeem en leefwereld?
democratisch weefsel:
Hoe versterken we verbinding en veerkracht in gemeenschappen?

Rotterdam-Bospolder-Tussendijken | Geduld voor buurtkracht
Thema's
meervoudige werkelijkheden:
Hoe overbrug je de kloof tussen systeem en leefwereld?
democratisch weefsel:
Hoe versterken we verbinding en veerkracht in gemeenschappen?

Het Hogeland - Oudeschip | Een lange adem voor het dorp
Thema's
emoties, pijn en verlies:
Hoe geef je erkenning aan wat mensen meemaken?
macht en ongelijkheid:
Hoe ga je bewust om met invloed en macht?

Dordrecht - Oud-Krispijn | Opkomen voor de wijk
Thema's
emoties, pijn en verlies:
Hoe geef je erkenning aan wat mensen meemaken?
democratisch weefsel:
Hoe versterken we verbinding en veerkracht in gemeenschappen?

Amsterdam | Bodem voor de toekomst
Thema's
meervoudige werkelijkheden:
Hoe overbrug je de kloof tussen systeem en leefwereld?
macht en ongelijkheid:
Hoe ga je bewust om met invloed en macht?

Raalte-Heeten | Ruim baan voor de kartrekkers
Thema's
macht en ongelijkheid:
Hoe ga je bewust om met invloed en macht?
democratisch weefsel:
Hoe versterken we verbinding en veerkracht in gemeenschappen?
“Je voelt, dit is geen ver-van-mijn-bed-show, dit gebeurt ook bij ons.”
Birgit Oelkers - sociaal ondernemer, community building als veranderstrategie